daje punkty a wiec musze zrobic referat na w-f: oto temat ,, pojecie zdrowia oraz cynniki wpływajace pozytywnie i negatywnie na samopoczucie i zdrowie ;wspoluczesnictwo i wspolpraca ludzi oraganizacji i nstytucuji w dzialaniu na rzecz zdrowia,, strona a4 błagam o pomoc dam 6 6 6 6 6

Można wyróżnić kilka sfer w zależności od tego, jak szczegółowe aspekty funkcjonowania bierze się pod uwagę. Do podstawowych należą: - fizjologiczna (dotyczy uwarunkowań biologicznych; większość zachodzących tu reakcji ma charakter odruchowy, popędowy; świadoma ich kontrola jest ograniczona), - psychiczna (dotyczy intelektu, emocji, relacji z otaczającym światem - w tym z innymi ludźmi; w dużym stopniu podlega świadomej kontroli, jednak niektóre aspekty życia psychicznego mogą pozostawać nieuświadamiane), - duchowa (dotyczy uczuć wyższych, doznań estetycznych i religijnych; rozwój tej sfery wymaga świadomego i systematycznego zaangażowania człowieka; potrzeby duchowe stanowią najwyższy szczebel na drabinie potrzeb i Podobna praca 70% Harpagon bohater pozytywny czy negatywny? są realizowane dopiero wówczas, gdy zaspokojone są potrzeby podstawowe). Zdrowie. Przez termin „zdrowie” rozumie się stan pełnej sprawności fizycznej, psychicznej i społecznej; w węższym znaczeniu - nieobecność choroby lub kalectwa; z fizjologicznego punktu widzenia zdrowie to zdolność organizmu do odpowiedniego przystosowania się do warunków środowiska. Zdrowie psychiczne zaś to zdolność człowieka do rozwoju w kierunku coraz wyższych uczuć i wartości oraz realizacji twórczych możliwości, czyli kształtowania siebie na coraz wyższym poziomie i szerszych płaszczyznach (intelektualnej, emocjonalnej, moralnej itp.). W literaturze pojęcie zdrowia psychicznego jest pojmowane bardzo różnie. Przykładowo zdrowie to interpretuje się jako: • brak zaburzeń psychicznych; • integracja, zespolenie i organizacja struktur oraz funkcji psychicznych; • rozwój w kierunku coraz wyższej rzeczywistości, a więc rozwój hierarchiczny; • stan równowagi psychicznej (homeostaza); • zdolność do działań produktywnych i efektywnych; • wyraz sprawności zespołowej podstawowych funkcji psychicznych; • zdolność do współżycia z otoczeniem i do przekształcania tego otoczenia; • zdolność do przystosowania się do zmieniających się warunków życia; • pełny dobrostan fizyczny, umysłowy i społeczny, a nie tylko nieobecność choroby, czy kalectwa (całościowe ujęcie zdrowia somatycznego i psychicznego jednostki przyjęte przez Światową Organizację Zdrowia). Według K. Dąbrowskiego zdrowie psychiczne oznacza "zdolność do rozwoju w kierunku wszechstronnego rozumienia, przeżywania, odkrywania i tworzenia coraz wyższej hierarchii rzeczywistości i wartości, aż do konkretnego ideału indywidualnego i społecznego", lub węziej: "zdolność do wielopłaszczyznowego i wielopoziomowego rozwoju psychicznego". Zdolność ta obejmuje wszystkie zasadnicze funkcje człowieka: intelektualne, dążeniowo-uczuciowe, intuicyjne i inne, a także wartości moralne, etyczne i społeczne. Potocznie zdrowie rozumiane jest jako stan braku choroby, ale to podejście już dawno zostało uznane za niewystarczające. Podjęto wiele prób określenia czym jest zdrowie, jak do niego dążyć i jak je utrzymać. Część badaczy ujmuje

zdrowie jako stan równowagi pomiędzy człowiekiem a otoczeniem oraz odpowiadającą jej równowagę wewnętrzną (Hipokrates), inne traktują je jako zespół pozy

raz efektywne radzenie sobie z wymaganiami codziennego życia. Podsumowując można powiedzieć, że zachowania normalne czy zdrowotne to takie, które pomagają nam dotrzeć do równowagi psychofizycznej i ją utrzymać. Choroba. Przez pojęcie „choroba” rozumie się reakcję organizmu na działanie czynnika zewnętrznego, który przekracza zdolności obronne organizmu; w efekcie powstają zaburzenia we współdziałaniu narządów ustroju; choroba ma swoją etiologię (czynnik wywołujący), patogenezę (mechanizmy jej powstania); początek choroby może być nagły lub powolny, przebieg gwałtowny (w chorobach ostrych) lub długotrwały i wyniszczający (choroby przewlekłe); wiele chorób ostrych może przechodzić w postać przewlekłą, choroby zaś przewlekłe mogą wykazywać zaostrzenia objawów chorobowych; większość chorób w swoim przebiegu ma okres utajenia, kiedy przebiega bezobjawowo; mogą być choroby całego organizmu (choroby ogólne) oraz dotyczące tylko jednego narządu lub organu (choroby miejscowe); choroby czynnościowe po ustaniu przyczyny ustępują całkowicie (np. choroba morska); choroby dziedziczne są przekazywane potomstwu w układzie genetycznym; choroby wrodzone zostały nabyte w okresie życia płodowego; choroby, których etiologii nie udało się ustalić, są nazywane chorobami samoistnymi. Ogólna klasyfikacja chorób dzieli je na somatyczne oraz psychiczne. Choroby somatyczne to choroby ciała – od najlżejszych dolegliwości takich jak katar, po nagłe i ciężkie (np. zawał mięśnia sercowego czy uszkodzenie ciała), aż po przewlekłe (np. cukrzyca, nowotwór). Im dolegliwość jest poważniejsza i długotrwała, tym większy wpływ wywiera na funkcjonowanie psychiczne, dotykając obszaru myśli, emocji i zachowań. Można powiedzieć, że w tym przypadku zaburzenie życia psychicznego jest konsekwencją choroby somatycznej. Inna sytuacja ma miejsce w przypadku chorób psychicznych, gdzie podstawowy problem stanowi zaburzone myślenie, przeżywanie czy zachowanie. Chociaż przyczyny choroby mogą mieć podłoże biologiczne (genetyczne czy neurohormonalne), jej przebieg może prowadzić do zaburzeń somatycznych, wyniszczenia, a nawet śmierci organizmu. Przykładem może być narkomania, depresja prowadząca do samobójstwa czy zaburzenia jedzenia (anoreksja, bulimia i inne). Źródła chorób. Zwykle kiedy doszukujemy się przyczyn konkretnego zaburzenia czy choroby dochodzimy do wniosku, że miało w tym swój udział kilka czynników. Mogą to być zarówno czynniki zewnętrzne - niezależne od człowieka, jak i wewnętrzne – związane z jego indywidualnym funkcjonowaniem. Mogą być obiektywne, czyli takie na które nie mamy bezpośredniego wpływu oraz subiektywne, czyli wynikające z naszego postrzegania danej sytuacji. Mogą mieć podłoże biologiczne lub psychologiczne, czyli wynikające z wewnętrznych przeżyć, przekonań czy relacji z innymi ludźmi. Źródła niektórych chorób somatycznych upatrywano w nieświadomych konfliktach. Uważano, iż określone traumatyczne doświadczenia przeżyte w dzieciństwie prowadzą do powstawania wewnętrznych konfliktów, które są przyczyną określonych chorób. Odmiennym sposobem patrzenia na przyczyny chorób cechowało się podejście Dunbar. Określone choroby kojarzyła ona z określonym profilem osobowościowym. Alexander bardziej przedstawił bardziej rozbudowaną koncepcję obejmującą trzy czynniki: • cechy osobowości, związane z nieświadomymi konfliktami, powstałymi w okresie dzieciństwa • sytuację która powstał bezpośrednio przed zachorowaniem • konstytucjonalna słabość określonego narządu(słabe ogniwo) Obecnie klasyczne poglądy wymienione powyżej są nieakceptowane. Jest kilka przyczyn takiego stanu. 1. koncepcje te opierały się na badaniach i obserwacjach klinicznych, czyli zarzuty metodologiczne 2. dychotomia procesów ciała i psychiki, dziś wiemy już o komunikacji pomiędzy OUN i układem immunologicznym 3. Koncepcje te koncentrowały się tylko wokół wybranych chorób, pomijanie czynników psychicznych w przebiegu powstawaniu i leczeniu chorób o podłożu organicznym 4. koncepcje te opisywane są dość hermetycznym językiem psychoanalizy Początkowo nie dostrzegano ogromnego postępu w badaniach psychofizjologicznych. Dopiero w latach trzydziestych przedstawiciele psychosomatyki dostrzegli rolę badań dotyczących mechanizmów tłumienia i wyparcia. Sztandarowym badaniem z tego pola jest eksperyment Deutscha, dotyczący zmian w fizjologicznym funkcjonowaniu organizmu na nieświadomy problem(powstały w wyniku sugestii hipnotycznej) i braku takiej reakcji po uświadomieniu sobie problemu. Współcześnie medycyna psychosomatyczna postrzegana jest przez pryzmat poglądów Groena "Medycyna psychosomatyczna bazuje na holistycznym ujmowaniu człowieka zarówno w zdrowiu jak i chorobie" jak i Lipowskiego który stawia