Witam, Bardzo proszę o pomoc w napisaniu pracy z historii. Temat: " Polska Piastów i Jagiellonów na tle Europy". (50 zdań) lub więcej jeśli ktoś chciałby. Bardzo proszę Wszystkich o pomoc, ;) Pozdrawiam, ;) Marek

Po śmierci Kazimierza Jagiellończyka w 1492 r. władzę w Polsce objął Jan Olbracht, natomiast na tronie litewskim Kazimierz osadził Aleksandra Jagiellończyka. Kiedy w 1501 r. zmarł brat Aleksandra - Jan Olbracht, to właśnie Aleksander był najpoważniejszym kandydatem do objęcia rządów w Polsce. Z punktu widzenia Aleksandra korona polska miała wzmocnić Litwę, która toczyła wówczas wojnę z Moskwą. Dlatego nowemu władcy Polski zależało na przywróceniu unii Polski i Litwy, ponieważ od śmierci Kazimierza Jagiellończyka w 1492 r. o unii praktycznie nie może być mowy. Jeszcze przed koronacją Aleksander pod naciskiem panów polskich zgodził się na wydanie dokumentu, nazywanego przywilejem mielnickim. Jego nazwa pochodzi od miejsca, w którym w 1501 r. zatwierdzone zostały przez Aleksandra umowy uzgodnione wcześniej przez polskich senatorów i panów litewskich (zasiadających w Radzie litewskiej). Dokument ten oddawał władzę w ręce senatu. Przywilej ten wywołał protesty ze strony szlachty; wystąpił przeciw niemu arcybiskup Jan Łaski. W 1504 r. zebrał się sejm w Piotrkowie. Opozycji szlacheckiej przewodził na nim Jan Łaski. Na sejmie tym podjęto między innymi uchwałę, która stanowiła, że oddawanie dóbr królewskich w zastaw wymaga każdorazowej zgody sejmu. Ostatecznie król cofnął swoje wcześniejsze ustępstwa wobec senatu. W 1505 r. na sejmie w Radomiu uchwalono słynną zasadę, określaną mianem konstytucji "Nihil novi". Stanowiła ona, że żadne zmiany w prawie nie mogą zostać wprowadzone przez króla bez uprzedniej zgody obu izb sejmowych - senatorów i posłów. Było to zwycięstwo posłów. Rok później (1506) ukazał się "Statut" Łaskiego, w którym zebrane zostały dotychczasowe prawa i przywileje. wyskoczyło mi - odpowiedzi jest o 5425 znaków za długa :D

Aleksander Jagiellończyk zmarł w 1506 r. Jego następcą zarówno na tronie polskim, jak i litewskim został najmłodszy z synów Kazimierza Jagiellończyka - Zygmunt Stary. Jego panowanie wyróżnia się długością - władca ten rządził przez 42 lata, czyli do 1548 r. Obejmując władzę w Polsce i na Litwie Zygmunt Stary stanął w obliczu poważnych problemów. W 1508 r. dobiegła końca wojna z państwem moskiewskim; podpisany wówczas pokój określono jako "wieczysty". Litwie udało się zachować całe swoje ówczesne terytorium i uniknąć strat na rzecz Moskwy. Zagrożenie moskiewskie pojawiło się jednak mimo to po raz kolejny w 1514 r. Doszło wówczas do bardzo niebezpiecznego dla Polski, bo oskrzydlającego ją sojuszu pomiędzy Moskwą a Habsburgami. W tym samym roku wojska moskiewskie zdobyły Smoleńsk, jednak niedługo później zostały rozbite przez wojska polsko-litewskie pod Orszą. Klęska ta miała decydujący wpływ na zmianę polityki cesarza Maksymiliana I wobec Polski. W 1515 r. doszło we Wiedniu do zjazdu, na którym zapadły bardzo ważne decyzje. Cesarz odstąpił od sojuszu z Krzyżakami i Moskwą, natomiast Jagiellonowie zrzekli się roszczeń do tronu węgierskiego, gdyby na Węgrzech wygasła rządząca tam linia dynastii jagiellońskiej. Układy te nie zapewniły jednak Polsce bezpieczeństwa. Już w 1517 r. Moskwa i Zakon Krzyżacki zawarły sojusz wymierzony w Polskę. Jego rezultatem była następna wojna Polski z Moskwą, która zakończyła się podpisaniem rozejmu na pięć lat, przy czym Smoleńsk znalazł się w tym czasie pod panowaniem moskiewskim. Jednocześnie toczyła się wojna z Krzyżakami od 1519 r.; zakończył ją również rozejm zawarty w 1521 r. na cztery lata. W 1525 r. minęły cztery lata rozejmu polsko-krzyżackiego i pomiędzy Zakonem a Polską zawarty został traktat w Krakowie, którego potwierdzeniem był hołd lenny, jaki wielki mistrz Zakonu złożył królowi Zygmuntowi Staremu. Nastąpiła sekularyzacja ziem Zakonu Krzyżackiego, w wyniku, której powstało księstwo świeckie (określane nazwą Prus Książęcych). Na czele tego państwa stanął świecki książę - Albrecht Hohenzollern, który przyjął luteranizm. Prusy Książęce i ich władcy byli odtąd lennikiem Polski. Zygmunt Stary prowadził bardzo aktywną politykę zagraniczną, której celem było nade wszystko zahamowanie wzrostu wpływów dynastii habsburskiej. Temu miało służyć zbliżenie Polski i Francji, do jakiego doszło w 1524 r. Oba kraje zawarły wówczas porozumienie, które nie weszło jednak w życie z powodu kęski, jaką poniósł w 1525 r. w bitwie pod Pawią Franciszek I. Tymczasem przed Polską stanęła w 1526 r. kwestia sukcesji w Czechach i na Węgrzech. W tym roku zginął w bitwie pod Mohaczem z rąk Turków król obu tych krajów - Ludwik Jagiellończyk. Oznaczało to dla dynastycznej polityki Jagiellonów na terenie Środkowej Europy bardzo poważne komplikacje. W Czechach (oraz na Śląsku) władzę przejęli Habsburgowie. Walki trwały natomiast o ton węgierski. Naprzeciw siebie stanęli Habsburgowie, Turcy oraz węgierscy panowie, którym przewodził Jan Zapolya (był on zięciem króla Zygmunta Starego). Sam Zygmunt Stary nie wysunął roszczeń do sukcesji na Węgrzech, mimo, iż próbowała go do tego nakłonić jego żona - Bona Sforza. W 1533 r. Polska zawarła z Turcją "pokój wieczysty" (w 1553 r. został ona przedłużony). Nie zrezygnował jednak Zygmunt Stary z walki o przywrócenie polskich wpływów w Mołdawii; sukcesem stało się włączenie do Polski Pokucia. Innym ważnym wydarzeniem było ostateczne zjednoczenie z Polską Mazowsza (inkorporacja) po śmierci ostatnich książąt piastowskich. Nastąpiło to w 1529 r.

W polityce wewnętrznej króla Zygmunta Starego dały o sobie znać tendencje konserwatywne. Podstawowym oparciem dla działań króla było możnowładztwo. Król był poza tym przeciwny reformacji. Rządy Zygmunta Starego doprowadziły w konsekwencji do powstania opozycji szlacheckiej, która wystąpiła z programem egzekucji praw i dóbr. Posłowie domagali się w 1519 r. i 1520 r. zwołania tzw. "sejmu sprawiedliwości". Miał on doprowadzić do naprawy skarbu państwa i odzyskania przez państwo tych ziem (królewszczyzny), które zostały oddane w zastaw niezgodnie z prawem. W 1537 r. szlachta zebrała się w ramach pospolitego ruszenia pod Lwowem, ale zamiast iść na wojnę przedstawiła po raz kolejny swe żądania (np. zwrotu królewszczyzn) i zagroziła, że w przypadku ich zlekceważenia przez króla odmówi służby w wojsku. Doszło wówczas do tzw. "wojny kokoszej". W końcu na sejmie w 1538 r. w Piotrkowie szlachta uzyskała zatwierdzenie niektórych swych postulatów. Podjęto np. uchwałę, która zabraniała mieszczanom nabywać ziemię. Zygmunt Stary jeszcze za swojego panowania, w 1529 r., przeprowadził wybór swego syna Zygmunta Augusta na króla Polski (taką elekcję i koronację następcy za życia poprzednika określa się mianem elekcji "vivente rege"). Zygmunt August panował samodzielnie w latach 1548-1572. Zanim jednak Zygmunt August został koronowany na króla Polski, już od 1522 r. był wielkim księciem litewskim, a od 1544 r. sprawował samodzielne rządy na Litwie. W swej polityce zewnętrznej Zygmunt August dużą wagę przykładał do ścisłych stosunków z Habsburgami. W 1549 r. podpisał z cesarzem Ferdynandem I umowę sojuszniczą. Zwarł również układ z Zakonem Kawalerów Mieczowych w 1557 r. w Pozwolu. Układ ten stał się przyczyną wkroczenia wojsk moskiewskich do Inflant. Poczynania Moskwy poparli Duńczycy i Szwedzi. W 1561 r. doszło do podpisania układu w Wilnie, na mocy którego część Inflant stała się polskim lennem, a z Kurlandii powstało księstwo lenne (dziedziczne), którego władcą świeckim został Gotthard Kettler, ostatni mistrz Zakonu. Była to więc sekularyzacja Zakonu. Podczas wojny z Moskwą w Inflantach Zygmunt August, chcąc pozyskać sojusznika, zgodził się w 1563 r. (układ w Piotrkowie) przelać prawa do dziedziczenia tronu w Prusach Książęcych z tej linii Hohenzollernów, z której wywodził się książę Albrecht (po wygaśnięciu tej dynastii) na tę linię tej dynastii, która władała Brandenburgią. W 1563 r. do wojny o Inflanty przeciw Polsce przyłączyła się Szwecja. Była to pierwsza wojna północna (lata 1563-70). Kiedy jednak tron w Szwecji objął w 1568 r. Jan III Waza (mąż Katarzyny Jagiellonki) Szwecja i Polska stały się sojusznikami. Ostatecznie w Szczecinie zawarto układ pokojowy, który ustanawiał w Inflantach status quo, czyli przyznawał cały ten obszar Polsce. Nie było w nim jednak mowy o Moskwie. Zygmunt August prowadził zupełnie inną politykę niż jego ojciec. Udzielił w końcu w 1562 r. poparcia postulatom wysuwanym przez ruch egzekucyjny. Na przełomie lat 1562 i 1563 r. zebrał się w Piotrkowie sejm, który uchwalił egzekucję dóbr i inne reformy (zwłaszcza naprawę skarbu). Podstawą dochodów skarbu miały być dobra ziemskie Korony; dobra te miano oddawać w dożywotnią dzierżawę zasłużonym osobom. Określono również szczegółowe zasady podziału zysków z tych królewszczyzn. Dzierżawca otrzymywał 20% całości dochodów; drugie 20% (tzw. kwarta) szło do skarbu państwa i miało służyć utrzymaniu stałych oddziałów wojskowych chroniących południowo-wschodnie kresy państwa (potoczna nazwa tych oddziałów to wojsko kwarciane); wreszcie 60% zatrzymywał monarcha. Praktyka jednak bardzo odbiegała od ustalonych zasad, ponieważ pieniądze szły z reguły tylko na kwartę i do dzierżawców. Na sejmie podjęto decyzje, że wszystkie dobra królewskie oddane w zastaw po 1504 r. niezgodnie z prawem mają powrócić do Korony. Zgodzono się ponadto na to, by w pewnych okolicznościach uchwalać nadzwyczajne podatki. Jeśli chodzi o ustrój państwa, ruch egzekucyjny dążył do większej integracji ziem ówczesnej Rzeczypospolitej. Zmiany w tym kierunku przyniósł rok 1569 r., kiedy do Korony włączone zostały Ukraina, Podlasie i Podole, a swobody Prus Królewskich zostały znacznie ograniczone. Rok 1569 r. to również rok unii Polski i Litwy, czyli zastąpienie dotychczasowej unii personalnej unią realną. Oba państwa miały już nie tylko wspólnego monarchę, ale także inne instytucje ustrojowe i dziedziny - sejm, system monetarny; miały prowadzić wspólną politykę zewnętrzną. Zachowane zostały jednak pewne odrębności w administracji, wojsku i skarbie.

Sorry Marek , że tak na 3 razy ale za dużo tego było :D